Vitthal Rukmini Pooja at home : आषाढी एकादशीला घरी अशी करावी विधीपूर्वक पूजा; पांडुरंगाची लेकरांवर कृपा

Vitthal Rukmini Pooja at home : पंढरीच्या वारीतील सर्वात महत्त्वाचा दिवस म्हणजे आषाढी एकादशी. पंढरपुरात एकादशीचा उत्साह पाहायला मिळत आहे. वारकरी अखंड हरिनामाच्या गजरात मंत्रमुग्ध झाल्याचं चित्र आहे. आषाढी एकादशीला देवशयनी एकादशी असेही म्हणतात. या दिवशी भगवान विष्णू चार महिन्यांसाठी क्षीरसागरात योगनिद्रेला जातात, अशी धार्मिक श्रद्धा आहे. या काळात चातुर्मास सुरू होतो. महाराष्ट्रात पंढरपूरची वारी या दिवशी संपते आणि विठ्ठल-रुक्मिणीची विशेष पूजा केली जाते. पंढरीला जाणं शक्य नसणाऱ्यांनी घरी पूजा करताना खालील गोष्टी करून घ्याव्या. 

१. पूजेची तयारी:

भगवान विठ्ठल आणि रुक्मिणीची मूर्ती किंवा फोटो (नसल्यास भगवान विष्णूचा फोटो), एक चौरंग किंवा पाट, पिवळे वस्त्र (चौरंगावर अंथरण्यासाठी), तांदूळ (अक्षतांसाठी), पाणी (कलश आणि पूजेसाठी), पंचामृत (दूध, दही, तूप, मध, साखर यांचे मिश्रण), तुळशीची पाने (अत्यंत महत्त्वाची, कारण विष्णूंना तुळस प्रिय आहे), फुले (पिवळी फुले असल्यास उत्तम, झेंडू, गुलाब), गंध, कुंकू, हळद, अष्टगंध, धूप, दीप (निरंजन), नैवेद्य (दूध, साखर, फळे, किंवा साबुदाण्याची खीर, वरीचा भात, शेंगदाण्याची आमटी यांसारखे उपवासाचे पदार्थ), तांब्याचे भांडे (पाण्यासाठी), बेलपत्र (शंकरासाठी, जर पूजा करत असाल तर), सकाळी लवकर उठून स्नान करून स्वच्छ वस्त्रे परिधान करा. शक्य असल्यास पिवळ्या रंगाचे वस्त्र घाला.

२. पूजेची मांडणी:

घरातील स्वच्छ ठिकाणी चौरंग किंवा पाट ठेवा. त्यावर पिवळे वस्त्र अंथरा. वस्त्रावर तांदळाचे अष्टदल कमल किंवा स्वस्तिक काढून त्यावर विठ्ठल-रुक्मिणीची मूर्ती किंवा फोटो स्थापित करा. मूर्तीसमोर तुळशीची पाने आणि फुले वाहा. दिवा लावा आणि धूप लावा. कलश स्थापना करायचा असल्यास एका तांब्याच्या कलशात पाणी भरून त्यात सुपारी, नाणे, अक्षता आणि आंब्याची पाने ठेवून त्यावर नारळ ठेवा. कलशाभोवती हळद-कुंकू लावा.

हे जरूर वाचा:- car mileage tips : इन 7 एक्सेसरीज की वजह से बर्बाद हो रहा है आपकी कार का माइलेज, तुरंत हटाएं.

३. पूजा विधी:

संकल्प: हातात पाणी घेऊन, "मी (तुमचे नाव) आज आषाढी एकादशीच्या निमित्ताने भगवान विठ्ठल-रुक्मिणीची पूजा करत आहे, माझ्या कुटुंबाच्या सुख-समृद्धीसाठी आणि आरोग्यासाठी ही पूजा सफल होवो," असा संकल्प करा.

आवाहन: "ॐ नमो भगवते वासुदेवाय" किंवा "जय जय राम कृष्ण हरी" या मंत्राचा जप करत भगवान विठ्ठलाचे आवाहन करा.

अभिषेक: मूर्ती असल्यास, पंचामृताने अभिषेक करा. त्यानंतर शुद्ध पाण्याने अभिषेक करून मूर्ती स्वच्छ करा.

वस्त्र अर्पण: मूर्तीला वस्त्र अर्पण करा (शक्य असल्यास).

गंध, कुंकू, हळद, अक्षता: मूर्तीला गंध, कुंकू, हळद लावा आणि अक्षता वाहा.

पुष्प अर्पण: फुले वाहा. तुळशीची पाने विशेषतः विष्णूंना प्रिय असल्याने ती मोठ्या प्रमाणात अर्पण करा.

धूप-दीप: धूप आणि दीप ओवाळा.

नैवेद्य: तयार केलेला नैवेद्य (उपवासाचे पदार्थ) अर्पण करा. नैवेद्य दाखवताना तुळशीचे पान अवश्य ठेवा.

आरती: विठ्ठलाची आरती म्हणा. (उदा. "युगे अठ्ठावीस विटेवरी उभा...")

मंत्र जप: "ॐ नमो भगवते वासुदेवाय" किंवा "विठ्ठल विठ्ठल जय हरी विठ्ठल" या मंत्राचा १०८ वेळा जप करा.

प्रदक्षिणा: शक्य असल्यास मूर्तीभोवती प्रदक्षिणा घाला.

प्रार्थना: हात जोडून आपल्या मनोकामना व्यक्त करा आणि सर्वांच्या कल्याणासाठी प्रार्थना करा.

प्रसाद वाटप: पूजा झाल्यावर नैवेद्य सर्वांना प्रसाद म्हणून वाटप करा.

हे जरूर वाचा:- Vantara Zoo : अनंत अंबानी यांचे 'वनतारा' हे प्राणिसंग्रहालय नव्हे; तर ते एक प्राणिसेवा केंद्र होण्यामागे काय रहस्य आहे?

४. एकादशीचे व्रत (उपवास):

आषाढी एकादशीला अनेक भक्त निर्जल (पाण्याशिवाय) किंवा फलाहार (फळे आणि उपवासाचे पदार्थ) उपवास करतात. उपवासाच्या दिवशी भात, गहू, डाळी, कांदा, लसूण यांसारखे पदार्थ खाऊ नयेत. साबुदाणा, वरी, शेंगदाणे, बटाटा, फळे, दूध यांसारखे पदार्थ खाल्ले जातात. उपवासाचे पारण (उपवास सोडणे) दुसऱ्या दिवशी (द्वादशीला) सूर्योदयानंतर केले जाते.

५. विशेष लक्ष देण्यासारख्या गोष्टी:

या दिवशी तुळशीची पूजा करणे अत्यंत शुभ मानले जाते. पंढरपूरची वारी या दिवशी संपत असल्याने, पंढरपूरला जाणे शक्य नसल्यास घरीच विठ्ठलाचे नामस्मरण आणि भजन-कीर्तन करावे. या दिवशी गरजूंना दानधर्म करणे पुण्यकारक मानले जाते.

जर तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर खाली दिलेल्या बटणाद्वारे Whats App आणि Facebook, Twitter वर आपल्या मित्र, नातेवाईक आणि मित्रमैत्रिणींसोबत शेअर करा. जेणेकरून त्यांनाही याची माहिती मिळू शकेल.

Read Also,

Health Tips: पावसाळ्यात गरमागरम भजी खाताय? आधी हे पाहा, ती चूक कधीच करणार नाही!